Het genie en zijn Eugenie

Twintig jaar na zijn ossenfeest stapte dokter Louis Willems in het huwelijksbootje met de Luikse Eugenie Malherbe. De uitvinder van het vaccin tegen de veepest was tot zijn vijftigste een verstokte vrijgezel. Wachtte hij al die tijd op Eugenie, de liefde van zijn leven? Want hoewel hij haar al ontmoette tijdens zijn studententijd, was er van kalverliefde geen sprake. Ze was toen immers amper drie. 

Draw me like one of your French girls
Portret van Marie Eugenie Malherbe, een vrouw in het zwart gekleed met zwart, opgestoken haar tegen een bruine achtergrond
Portret van Marie Eugenie Malherbe, door Godfried Guffens, collectie Het Stadsmus

De twee deden wat ze op 22 april 1872 aan elkaar en de kerk beloofden: samenblijven tot de dood hen zou scheiden. Ruim 25 jaar eerder raakte Louis Willems al meteen begeesterd door het kleine meisje dat naast hem zat in de koets naar Luik. Door het schommelen van de koets viel ze met haar hoofd op zijn schoot in slaap. Droomde ze toen al van een huwelijk met haar sprookjesprins? Ze huwde met de geniale arts en schonk hem twee kinderen: Marguerite en Albert.


Everlasting love

Wie was ze? Wat deed ze? Wat dreef haar? Over het leven van Eugenie is weinig bekend. Dat Hasselaar Godfried Guffens haar portretteerde als een soort grijze muis zegt alleszins meer over zijn schilderstijl en de tijdsgeest dan over haar persoonlijkheid. Feit is dat ze haar echtgenoot oprecht graag zag. Ook na zijn overlijden in 1907 verdween hij nooit uit haar hart. Hem vergeten, dat kon ze niet. Daarom, en opdat zijn baanbrekende werk niet vergeten zou worden, vroeg ze aan het stadsbestuur een eeuwigdurende vergunning voor zijn grafsteen op het Oud Kerkhof. Vier jaar later werden de twee herenigd in de dood. 


Frescofreaks

Na haar echtgenoot in 1891 vereeuwigde Guffens dus ook Eugenie op doek. Ietwat stijfjes, maar met heel veel oog voor detail. Naar het voorbeeld van illustere grootmeesters als Rafaël en Michelangelo. Samen met zijn boezemvriend Jan Swerts reisde hij naar Franse, Duitse en Italiaanse steden om zich verder te verdiepen in hun werk nadat hij zich jarenlang vooral had gericht op portretkunst. Zo groeiden de twee op termijn zelf uit tot specialisten in historische en godsdienstige schilderkunst. Vaak in de vorm van monumentale muurschilderingen in kerken en civiele gebouwen. Onder meer de fresco’s in de Hallen van Ieper, de Kortrijkse schepenzaal, de Hasseltse Sint-Quintinuskathedraal en de Sint-Joriskerk van Antwerpen zijn van hun gezamenlijke hand. Drie jaar lang werkten ze aan de schilderingen in de Antwerpse Handelsbeurs. Misschien wel hun meest indrukwekkende creatie. Maar tien dagen voor de opening in de zomer van 1858 brandde het prachtige 16de-eeuwse renaissancegebouw volledig af. 
 

Liefs uit Mortara

Guffens was een Limburgse wereldburger avant la lettre. Hij exposeerde tot ver voorbij de landsgrenzen en had correspondenten in zowat elke grote Duitse stad. Toen zijn gezondheid begon te wankelen, ruilde hij zijn stekje in Schaarbeek jaarlijks in voor een verblijf van enkele maanden in het zonnige Italië. Hij kopieerde er werken van grootmeesters uit de 13de en 16de eeuw om ze te vrijwaren voor de toekomst. Misschien passeerde hij er ook wel langs het stadje Mortara. Het kersverse koppel Willems-Malherbe kreeg er tijdens hun huwelijksreis een rijkelijk banket aangeboden als appreciatie voor Louis’ ontdekking. Of dat eindigde in een beestig wilde nacht met meer dan vijftig tinten Guffens-grijs? Dat weten alleen die dokter uit Hasselt en zijn eeuwige liefde.
 

Wil je het portret van Marie Eugenie Malherbe in het echt bewonderen? Dat kan nog tot 27 augustus 2023 in de expo '200 jaar Guffens'. Daarna hangen we het portret weer in ons depot, waar het in de beste omstandigheden bewaard wordt.

Zin om nog meer te weten te komen over de portretten van Guffens? Lees dan ook zeker dit item