Ontdek het museum
Een stad zonder verleden is als een boek zonder letters. In het Hasseltse stadsmuseum Het Stadsmus ontdek je hoe Hasselt ontstond en hoe de middeleeuwse Loonse stad uitgroeide tot de Limburgse provinciehoofdplaats van vandaag. Opmerkelijke deelcollecties, zoals die van Hasseltse keramiek of van hedendaagse kunst, zijn leuk als startpunt voor een verdere verkenning in de stad van vandaag. Of als eindpunt …
De collectie van Het Stadsmus ademt 'Hasselt'. Ze bevat kunst van Hasseltse kunstenaars én allerlei voorwerpen die vertellen over het politieke, sociale, economische, religieuze en culturele leven in Hasselt.
Heb je daarna nog niet genoeg van Hasselt en zijn bijzondere erfgoed? Ontdek dan ook onze tijdelijke expo.
De geschiedenis van het pand Stellingwerff-Waerdenhof
Het Stadsmus bevindt zich in het gebouw Stellingwerff-Waerdenhof, een prachtige patriciërswoning, gelegen op de hoek van de Maastrichterstraat met de Guido Gezellestraat. Dit pand heeft al een lange geschiedenis:
Het oudste deel: het Waerdenhof
Het Waerdenhof duikt voor het eerst in de geschiedenisboeken op rond 1450. Het lemen vakwerkhuis is dan eigendom van de augustijn vander Waerden, waaraan het huis zijn naam ontleent.
Winterverblijf, muntslagerij en rechtbank
Daarna gebruiken de heren van Mombeek het huis als winterverblijf. In het begin van de 17de eeuw wordt er voor de prinsbisschop van Luik munt geslagen en later vinden er de zittingen van het hoogste Hof van Beroep van het graafschap Loon plaats.
Van leem naar steen
Jan Renier de Geloes, schepen en latere burgemeester van Hasselt, koopt het gebouw aan het einde van de 17de eeuw en start met ingrijpende verbouwingen. Hij laat het verouderde huis afbreken en vervangt het door een stenen gebouw.
Jeneverstokers bouwen een Venetiaans palazzo
In 1829 komt het pand in het bezit van de jeneverstokersfamilie Jacobs. Peter Jacobs koopt ook de gronden rond het Waerdenhof aan zodat er een ruim park ontstaat. In 1856 laat hij de noordervleugel afbreken en vervangt die door een majestueuze burgerwoning, een kopie van een Venetiaans palazzo. Hierdoor wordt het vermoedelijk de grootste herenwoning van de stad. Dat vertaalt zich ook in de belastingen die erop betaald moesten worden: het gebouw staat gerangschikt in de categorie hors classe met een kadastraal inkomen van 1086 fr., het hoogste van alle particuliere woningen in de stad.
Huis Stellingwerff
Na het overlijden van Peter Jacobs hertrouwt zijn echtgenote Angelina Creten met burgemeester en rechter Guillaume Stellingwerff. Zo wordt het Waerdenhof, samengevoegd met het naastgelegen huis Stellingwerff, de woonplaats van de voorname familie Stellingwerff.
Muziek- en tekenacademie
In 1926 koopt de stad het complex en brengt er de muziek- en tekenacademie, het archief, de bibliotheek en tijdelijk een museum in onder. De grote zaal doet dienst voor de zittingen van het vredegerecht. Op dat ogenblik wordt de Guido Gezellestraat aangelegd. Aanpalende woningen verdwijnen zodat de gesloten binnenplaats aan één zijde opengelegd wordt. De grote tuin verdwijnt.
De Eerste Wereldoorlog
Tijdens de Eerste Wereldoorlog trekt de Duitse majoor Richter in het pand, bij Guillaume Stellingwerff en zijn gezin. De Duitse bezetter, die een inventaris van het Belgische artistieke erfgoed maakt, fotografeert in die periode ook het gebouw. Een rare keuze, want de inventaris beperkt zich in principe tot kunst en erfgoed van voor 1800. Maar toch blijkt de monumentale gevel in de smaak gevallen te zijn.
De Tweede Wereldoorlog
Tijdens de Tweede Wereldoorlog schuilen de Hasselaren tijdens bombardementen in de kelder van het gebouw. Gewonden worden er dan weer verzorgd in een hulppost. Na de Tweede Wereldoorlog neemt de tekenacademie het gebouw volledig in gebruik tot in 1980.
Een museum
Op 18 oktober 1980 wordt het huis Stellingwerff-Waerdenhof bij koninklijk besluit beschermd als monument. Na een drie jaar durende restauratie (1986-1989) vindt het stedelijk musea (nu Het Stadsmus) een vaste stek in het gebouw.
